Gıda atıkları geleceğimizi tehlikeye sokan en büyük zayıflıklarımmızdan biri. Halen dünya çapında üretilen tüm gıdalar tüketilmiyor ve bir kısmı çöpe gidiyor. Bir Birleşmiş Milletler raporuna göre her sene üretilen ürünlerin yaklaşık üçte biri atık gıda haline gelmekte. Bu da tam olarak 1,6 milyar ton gıda demek. Bu yüzden her gün dünya üzerindeki 9 kişiden biri aç kalıyor. Toplam boşa giden maliyet ise 1,2 trilyon Dolar civarında. Rapora göre bu durum böyle giderse, 2030 senesine geldiğimizde yılda 2,1 milyar ton atık gıda oluşacak ve küresel ekonomiye maliyeti 1,5 trilyon Dolar olacak.
Çöpe atılan gıdaların üretilmesi için kullanılan kaynakları ve üretimde ortaya çıkan karbondioksit emisyonunu da eklerseniz, sorun katlanarak artmakta. Küresel sera gazı oluşumunun yüzde 8 kadarı atık gıda yüzünden oluşmakta. Akıllı teknolojileri kullanmak buna karşı çözümün bir parçası olabilir.
İngiliz şirketi Winnow Solutions, yapay zeka destekli bir çöp kutusu geliştirmiş. Bu kutunun çöp atılan koneynerinin tepesinde bir kamera var. Kameradan alınan görüntüler anlık olarak işleniyor. Yapay zeka bunları analiz ediyor, çöpe atılan gıdaların türü ve miktarı saptanıyor. Bununla da kalmıyor, sistem otomatik şekilde atık gıdanın kaybedilen toplam maliyetini de hesaplıyor. Sistem eğer çöpe atılmış gıdanın ne olduğuna emin olmazsa, kullanıcıdan yardım da istiyor.
Bu yenilik halen İngiltere ve İrlanda’daki IKEA restoranlarında test edilmekte. Ayrıca 100 diğer profesyonel tesisin mutfaklarında da denenmekte. İsveç kökenli mobilya markası, bu teknolojiyi kullanan mağazalarda gıda atıklarında yüzde 50 azalma sağladığını söylemiş. Winnow’un akıllı çöp kutusu sayesinde mutfak yöneticilerine ve şeflere düzenli şekilde analiz raporları sağlanmakta. Bu da uzun vadede nelerin çöpe gittiğine dair ipuçları vermekte. Nihayetinde tesislerin mutfakları daha fazla atılan gıdaların üretimini azaltarak hem bütçelerini daha iyi hale getirebilirler, hem de atık gıda oluşumunu azaltarak çevreyi koruyabilirler.
