Finans dünyasının yeni para birimi, sağlık sektörünün yeni ilacı, enerji sektörünün yeni petrolü artık veri. Hiçbir gelişme, hemen hemen her sektörde rekabette öne geçmek için büyük veriyi kullanmanın gerçekliğini ve önemini değiştirmiyor.
Sosyal kaynaklardan toplanan veri, insan davranışları ve etkileşimi hakkında benzersiz büyüklükte ve karmaşıklıkta veri setlerini ortaya çıkarıyor. Bu veri setleri doğal olarak ekonomik bilgi açısından da bir altın madeni niteliğinde. Bu nedenle ekonometri de gelecekte bu durumdan etkilenecek alanlardan birisi.
Teori ve metodoloji üzerine kurulu olan bu alan yakın zamana kadar büyük veriye şüpheyle yaklaşıyordu. Bunun da nedeni büyük verideki sürecin tersine, ekonometrinin önce teori ile işe başlaması ve ardından veri analizleri ile bu teorinin doğruluğunu veya yanlışlığını ölçmesiydi.
Şüphesiz ekonometri uzmanları veri analizlerine yabancı değil. Ancak farklı kaynaklardan elde edilen verilerin hacmi büyümeye devam ederken yeni işlem yaklaşımları ve veri manipülasyon araçlarına da ihtiyaç doğuyor. Hatta büyük verinin geleneksel ekonometri üzerinde kökten değiştirici bir etki yaratacağını gösteren işaretler de ortaya çıkmaya başladı.
Örneğin geçen iki yıl içerisinde araştırmacılar, bir ürünü ilk kez alan kişilerin karakterlerinin, bu ürünün uzun vadeli başarısını gösterip gösteremeyeceğini belirlemek için 128 bine yakın tüketicinin alışverişlerini analiz etti. Tüketicilerin karakterleri ve alışveriş alışkanlıkları incelenerek “başarısızlığın habercileri” ismi ile daha küçük tüketici alt kategorisi oluşturuldu. Bu kategori içerisinde yer alan tüketiciler, gelecekte başarısız olacak yeni ürünleri almaya daha fazla meyilli görünüyordu. Bu sayede araştırmacılar ürünlerin gelecek başarısı ile ilgili erken göstergeler elde edilebileceğini gösterdi.
Yine bazı araştırmacılar, yatırımcı davranışlarını ve bu davranışların borsa performansı üzerindeki etkilerini analiz etmek için büyük veriyi kullandı. İnternet kullanım verilerini toplayan araştırmacılar, yatırımcıların hisse işleminde bulunmadan önce online dünyada bilgi almaya çalıştığını ortaya koydu. Ortaya çıkan sonuçlar, yatırımcıların bazı davranışları takip edilerek borsa performansı hakkında tahminler yapılabileceğini gösterdi.
MIT’nin yaptığı başka bir araştırmada ise gerçek zamanlı enflasyon tahmini için 70’den fazla ülkede 300 online mağazada satılan yaklaşık 5 milyon ürünün günlük fiyat dalgalanmaları takip edildi.
Bu örneklerin de gösterdiği gibi büyük verinin sunduğu faydalar ekonometri uzmanlarının analizlerinde veriye dayalı yeni metotlar kullanmasını sağlayacak. Böylece büyük veri, ekonominin en zorlu sorularına yanıt verebilmeleri için diğer alanlarda olduğu gibi ekonometri uzmanlarının da yardımına koşacak.
